Cổ vũ cho chú Hà Bôn. Bài viết trên tuoitre.com.vn ngày 24/8/2008:
Người giữ "hồn" của bóng đá VN
TT - Nửa thế kỷ sưu tầm những kỷ vật của các danh thủ, CLB, đội tuyển quốc gia nam - nữ qua các thời kỳ... giúp ngôi nhà nhỏ trên phố Kim Mã của ông Hà Bôn - cựu thủ môn CLB Quân Khu Việt Bắc 40 năm về trước - trở thành bảo tàng bóng đá vô giá tại VN.
Trợ lý thủ môn đội tuyển VN Trần Văn Khánh nói: "Chỉ có những người yêu bóng đá "điên cuồng" và kiên trì mới có thể làm được bảo tàng vô giá này". Thật vậy, đây là một trong những nơi người hâm mộ có thể tìm thấy hình ảnh các thế hệ cầu thủ, thế hệ HLV, sự thay đổi của mỗi trái bóng, mỗi bộ trang phục trên người tuyển thủ quốc gia các thời kỳ... qua những bức ảnh, bộ trang phục hay một đôi găng tay đã bị bụi thời gian làm nhàu nhĩ...
Nghiệp bóng đá...
Ông Hà Bôn sinh năm 1938 tại phố Hàng Chiếu, Hà Nội. Thuở nhỏ, ông vốn ham mê bóng đá, cứ hết giờ học lại bám theo bạn bè ra sân Long Biên đá bóng. Ra vào hợp lý, phản xạ nhanh nhạy, ông Bôn được giao vị trí thủ môn - vị trí mà cho đến nay đã 71 tuổi ông vẫn giữ vững trong khung thành của đội bóng lão tướng thủ đô.
Tốt nghiệp phổ thông, với tài bắt bóng giỏi nhất bãi sông Hồng thời đó, ông được mời về bắt bóng cho đội bóng Sở Thuế Vụ. Tuy chỉ cao 1,65m nhưng cứ biết thủ môn Hà Bôn giữ khung gỗ là nhiều chân sút thời đó phát ngán.
Năm 1960 ông chuyển về chơi cho đội Đường Sắt. Năm 1963, ông Bôn gia nhập quân ngũ và đóng quân tại Thái Nguyên. Nhờ tài bắt bóng, ông Bôn được gọi vào đội Quân Khu Việt Bắc, chơi giải hạng A lúc bấy giờ. Thủ môn lừng danh Trần Văn Khánh kể: "Ngày anh Bôn còn làm thủ môn của Quân Khu Việt Bắc, tôi mới 9-10 tuổi. Cứ trận nào có đội của anh Bôn đá là tôi trèo rào vào xem. Anh Bôn là thần tượng đầu tiên của tôi trước khi tôi bước vào nghiệp bóng đá”.
Năm 1966 ông Bôn về đội bóng cơ quan Bộ Ngoại giao và dẫn dắt đội bóng với cương vị đội trưởng. Một thời gian dài gắn bó và xây dựng đội bóng Bộ Ngoại giao, đội bóng của ông ba lần vô địch giải bóng đá phong trào Hà Nội. Ông vinh dự được nhận huy chương về sự nghiệp thể thao do những đóng góp cho đội bóng. Tuy nhiên, đó chỉ là một phần về cuộc đời ông.
40 năm sưu tầm kỷ vật
Tuy sự nghiệp bóng đá của ông không lẫy lừng như một số cầu thủ thế hệ sau như: Trần Văn Khánh, Ba Đẻn (Thế Anh), Vương Tiến Dũng, Lê Thụy Hải..., nhưng giới bóng đá Hà Nội biết đến ông nhiều hơn với hình ảnh một người yêu bóng đá đến "điên cuồng" qua công việc tìm kiếm và lưu giữ những kỷ vật của bóng đá VN trong 40 năm qua.
Có người nói vui mở cửa căn nhà ba tầng của ông Bôn là thấy "cổ vật". Suốt chiều dài cầu thang căn nhà là 50 quả bóng qua các thời kỳ khác nhau của các đội tuyển, bóng của đội tuyển nam - nữ, tuyển Olympic qua các giải đấu, bóng của các CLB vô địch V-League, hạng nhất.
Thú vị là quả bóng nào cũng có chữ ký của các cầu thủ, HLV lừng danh như Thế Anh, Cao Cường, Văn Quyến, Bảo Khanh, Hồng Sơn, Công Vinh... Đó còn là đôi găng tay của thủ môn Tuyết Mai, áo của thủ môn Kim Hồng, áo của đội tuyển nữ Úc có đầy đủ chữ ký của các tuyển thủ do đội trưởng Hiền Lương trao tặng..., hay vô số bức ảnh về các đội bóng ở VN.
Bà Nguyễn Thị Huyền, vợ ông Bôn, kể: Có những ngày ông ngồi trong nhà và quên cả ăn chỉ để lau chùi, trang trí và ngắm các kỷ vật. Ai muốn mua, muốn đổi ông cũng chối từ. Ông cũng cặm cụi đi ra hiệu ảnh hàng trăm lần mỗi khi tìm được một bức ảnh quý. Ông mày mò đi tìm mua các loại vật dụng làm phụ kiện để cất giữ kỷ vật như: bình gốm để bóng lên trên, bát nhựa để giữ bóng cố định, móc và khung treo ảnh... Dù hàng trăm kỷ vật vẫn còn đang phải nằm trong hòm vì căn nhà của ông đã không còn chỗ để treo nhưng với ông, việc sưu tầm, tìm kiếm kỷ vật bóng đá sẽ chẳng bao giờ dừng lại. Cụ thể, bức ảnh trợ lý Mai Đức Chung, Trần Văn Khánh chụp với Ronaldinho, HLV Dunga... trong chuyến du đấu mới đây của tuyển Olympic Brazil cũng ngay lập tức được treo trang trọng tại phòng trưng bày của ông.
Và những kỷ vật của các ngôi sao nước ngoài
Đó là bức ảnh thủ môn danh tiếng một thời của đội tuyển Đức Toni Schumacher, "hoàng đế” Franz Beckenbauer... với chữ ký đề tặng. Ông kể: "Trong kho tàng này, tấm hình Schumacher, chữ ký của Beckenbauer, quả bóng có chữ ký của Beckham là những thứ quý giá nhất của tôi. Schumacher đã tặng tôi bức ảnh này với dòng chữ "thân tặng thủ môn Hà Bôn của Việt Nam". Các bức ảnh này có được là do thời gian tôi làm việc trong Đại sứ quán Tây Đức. Do yêu mến bảo tàng của tôi nên những lần về Đức, khi có dịp gặp các danh thủ nổi tiếng, ông đại sứ đã xin và mang về VN tặng cho người lái xe là tôi. Đời tôi chẳng bao giờ dám mơ gặp Schumacher, ấy vậy mà Schumacher còn ký đề tặng ông Hà Bôn...".
Tất cả dù đã qua đi, nhưng những khoảnh khắc ấy, niềm hạnh phúc ấy sẽ còn mãi nơi đây - trong bảo tàng bóng đá của ông Hà Bôn.
KHƯƠNG XUÂN
| Đây là bảo tàng bóng đá giá trị tại VN mà tôi từng được nhìn thấy. Nó không chỉ nhiều về số lượng các hiện vật mà còn thể hiện sự đam mê, tâm huyết đến tận cùng của người sưu tầm. Không chỉ có niềm đam mê, sự trân trọng với những kỷ vật mà anh Bôn còn biết cách làm cho nó có giá trị và sức sống lâu bền. Do đó, tôi đều mang những gì quý giá nhất của mình đến đây để anh Bôn lưu giữ, bởi tôi tin chỉ có anh Bôn mới có thể yêu, gìn giữ và làm cho các kỷ vật sống mãi với thời gian. HLV Mai Đức Chung |
